Tại sao mọi người lại phát cuồng vì băng trên hồ Baikal?

Lều Yurt: Nơi ở của người Buryat

Lều yurt của người Buryat có hình tròn, với một cửa sổ ở trên đỉnh và bếp lửa ở giữa. Chúng được làm từ các vật
liệu tự nhiên như nỉ và gỗ.

“Phía bên trái của lều yurt là khu vực dành cho phụ nữ, nơi để đồ dùng nhà bếp và dụng cụ. Phía bên phải dành cho nam giới, có các hòm chạm khắc, đồ dùng liên quan đến ngựa và giày dép”

Bà Elena Strekalina, phó giám đốc bảo tàng kiến trúc-dân tộc học “Taltsy”, giải thích.

Trong lều yurt của shaman (pháp sư) có các cây gậy bằng gỗ và sắt, kiếm và trang phục của pháp sư. Ngoài ra còn có các biểu tượng của tổ tiên — những linh hồn bảo vệ gia đình hoặc dòng họ.

Âm nhạc và vũ điệu: Morin Khuur và Ekhôr

Nhạc cụ nổi tiếng nhất của người Buryat là morin khuur, nghĩa là “đầu ngựa”. Nhạc cụ này có hai dây và cần đànđược chạm khắc thành hình đầu ngựa. Người chơi sử dụng cung kéo để tạo ra âm thanh.Theo truyền thuyết,một vị hãn độc ác đã giết con ngựa trắng yêu quý của cậu bé tên Suhe. Nhưng linh hồn của con ngựa đã hiện về trong giấc mơ và bảo cậu làm một nhạc cụ từ xương và đầu ngựa. Suhe đã tạo ra chiếc morin khuur đầu tiên trên thế giới, mang nó đi khắp nơi để tôn vinh con vật yêu quý của mình.

“Phía bên trái của lều yurt là khu vực dành cho phụ nữ, nơi để đồ dùng nhà bếp và dụng cụ. Phía bên phải dành cho nam giới, có các hòm chạm khắc, đồ dùng liên quan đến ngựa và giày dép”

Dù người Buryat chơi bản nhạc vui vẻ đến đâu trên morin khuur, luôn có một nốt buồn trong đó,

các hướng dẫn viên tại công viên văn hóa dân tộc “Zolotaya Orda” nhận xét

Năm 2008, morin khuur đã được đưa vào Danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể của Nhân loại do UNESCO côngnhận. Các trường dạy chơi morin khuur mở cửa cho mọi người tại nhiều thành phố không chỉ ở Buryatia mà còn ở Mông Cổ.Vũ điệu yêu thích của người Buryat là ekhôr, một điệu múa vòng tròn. Từ năm 2007, lễ hội “Đêm Ekhôr” được tổ chức hàng năm tại Ulan-Ude, thu hút hàng nghìn cư dân và du khách tham gia.

Tôn giáo: Shaman và Phật giáo

Từ thời cổ đại, người Buryat đã tôn thờ thiên nhiên xung quanh họ: mặt trời, gió, ngựa, thảo nguyên rộng lớn, núinon và rừng rậm. Đối với họ, hồ Baikal và khu vực xung quanh vô cùng quan trọng — đặc biệt là đảo Olkhon gần Irkutsk.

Tại mũi đất linh thiêng Burkhan, ngày nay vẫn còn 13 cột serge — nơi mà theo truyền thống, các linh hồn tổ tiên buộc ngựa của họ. Trước đây mỗi lều yurt đều có những cột này. Chúng tượng trưng cho cây sự sống kết nối ba thế giới: thiên giới (trên), trần gian (giữa) và địa ngục (dưới).

Vào cuối thế kỷ XVII, Phật giáo Tây Tạng đã đến vùng ven hồ Baikal. Những tín đồ Phật giáo cũng coi mũi đất Burkhan là nơi linh thiêng (người Nga gọi nơi này là Shaman Rock).

Ngày nay, không ai được phép leo lên mũi đất này vì điều đó không phù hợp với phong tục địa phương. Khách du lịch thường chụp ảnh từ xa.

Các cột serge được trang trí bằng những dải ruy băng nhiều màu sắc — những lời cầu nguyện gửi đến các vị thần cổ đại và linh hồn tổ tiên. Vào tháng 8 hàng năm, các pháp sư từ khắp nơi trên thế giới tụ họp về đây.

Ẩm thực: Thịt, cá và trà

Rất khó để trở thành người ăn chay trong cộng đồng Buryat vì họ rất thích các món ăn giàu năng lượng từ thịt vàcá. Món ăn đặc sản địa phương là buuzas (hay còn gọi là pozы theo cách gọi tiếng Nga). Bạn có thể tìm thấyquán ăn bán buuzas ở Moscow, nhưng tại Irkutsk và các thành phố ven hồ Baikal thì chúng xuất hiện ở khắp mọinơi. Buuzas giống như bánh khinkali hoặc manty, nhưng nhỏ hơn và có hình dạng khác biệt.Truyền thống làmbuuzas theo hình dạng lều yurt với 20-30 nếp gấp trên đỉnh. Nhân thường là thịt lợn hoặc thịt bò, nhưng cũng cóphiên bản sử dụng thịt ngựa. Ở miền Trung nước Nga, người ta thường ăn pozы bằng dao và nĩa — nhưng đó làsai lầm lớn. Buuzas nên được ăn bằng tay để thưởng thức nước thịt bên trong.Một món ăn phổ biến kháclà sugudai — cá muối nhẹ với tiêu đen, nhiều hành tây và quả nam việt quất. Thường thì loại cá dùng cho món này là cá omul từ hồ Baikal.Người Buryat cũng rất giỏi chế biến các món cá đông lạnh stroganina. Kèm theo đó
thường là rau dại cheremsha với sữa hoặc hạt thông rừng Siberia. Món tráng miệng phổ biến là boovy, một loại bánh chiên mềm giống như bánh quẩy.

“Người Buryat rất chú trọng đến các sản phẩm từ sữa — chúng được dùng để làm bánh mì, món chính hay cả đồ uống. Họ uống trà với sữa,”

— Bà Amalia Akopova từ công ty lữ hành “Intourist” chia sẻ.

Ngoài ra còn có trà pha với sagan-dali, một loại thảo dược mạnh giúp tăng cường năng lượng. Tuy nhiên nếupha không đúng cách sẽ gây ra tim đập nhanh cùng những cảm giác khó chịu khác. Người Buryat thường thêm sagan-dali vào trà đen hoặc trà trái cây.

Thời trang: Chỉ sử dụng chất liệu tự nhiên

Người Buryat mặc áo lông thú từ cáo trắng, cáo đỏ hay chồn zibelin cùng với da tự nhiên và len. Với sự pháttriển thương mại với Trung Quốc, trang phục truyền thống bắt đầu có thêm lụa, nhung, bông vải cùng trang sức bằng đá quý, bạc hoặc vàng. Mũ đội đầu truyền thống gọi là malgai, có hình nón bọc nhung hoặc lông thú.

Nơi trải nghiệm văn hóa Buryat

Bạn có thể tìm hiểu văn hóa Buryat cùng các nghi lễ shaman tại vùng Đông Siberia; còn Phật giáo Buryat thì phổbiến ở vùng Transbaikalia và Cộng hòa Buryatia. Công viên văn hóa dân tộc “Zolotaya Orda” nằm ở làng Ust- Orda gần Irkutsk. Tại bảo tàng “Taltsy”, bạn sẽ không chỉ biết thêm về cuộc sống của người Buryat mà còn về mối quan hệ giữa họ với những người định cư Nga đầu tiên.